‘Even Tot Hier’: Van Kritische Humor tot Ideologische Afvalligheid

De Aftakeling van ‘Even Tot Hier’

Ooit vond ik ‘Even Tot Hier’ een van de meest briljante programma’s op de Nederlandse televisie. In de begintijd slaagden de makers erin om op een scherpe en originele manier actuele onderwerpen aan te snijden. Het programma gebruikte humor als een subtiel wapen, waar satire oprecht voelde en de kijker de ruimte kreeg om zelf na te denken. Toch lijkt die kritische diepgang de laatste jaren geheel verdwenen, en vanavond – bij wijze van laatste poging – besloot ik nog één keer te kijken. Helaas bevestigde het alleen mijn vermoeden: het programma lijkt zijn ziel te hebben verloren in een tunnel van voorspelbaarheid en eenzijdige standpunten.

NPO:-

Wat opvalt, en wat velen met mij waarschijnlijk zullen beamen, is de verglijding van het programma naar wat men eenzijdige, bijna voorspelbare satire kan noemen. Trump, Poetin en Wilders zijn bij voorbaat de vaste ingrediënten geworden voor een avondje linkse spot, waarbij het publiek wordt overspoeld met oppervlakkige grappen en suggestieve beelden. De programmamakers lijken zich in toenemende mate te richten op het voeden van angst en afkeer voor deze figuren, alsof zij het kwaad zelve representeren. Wilders en Trump worden neergezet als gevaarlijke extremisten, terwijl Poetin bijna mythische proporties krijgt als de dreiging uit het oosten. Het is een aanpak die eerder polariseert dan verheldert.

Om te kotsen:-

Een bijzonder pijnlijk voorbeeld hiervan is de wijze waarop het programma inspeelt op de angst voor Rusland. In ‘Even Tot Hier’ werd gesuggereerd dat Europa voortdurend bedreigd wordt door Poetin, en dat het de Amerikaanse steun aan Oekraïne is die een invasie moet voorkomen. Dit raakt een nerveuze snaar bij de kijker, maar het is ook onvolledig en misleidend. Rusland verdient immers nog altijd miljarden aan handel met Europa, en de onderlinge economische afhankelijkheid suggereert dat de dreiging van een totale oorlog meer nuance verdient dan een karikaturale weergave. Sterker nog, Rusland / Sovjet-Unie waren in de Tweede Wereldoorlog juist degenen die mede het Europese continent bevrijdden van de nazi’s, een feit dat in de huidige berichtgeving en beeldvorming vaak onderbelicht blijft.

Linkse satire:-

In plaats van kritische satire, lijkt het programma zich inmiddels te bedienen van simplistische slogans die enkel nog bij een select deel van het publiek in goede aarde vallen. Programma’s zoals ‘Even Tot Hier’ bedienen nu vooral een klein, radicaal publiek, dat behoefte heeft aan bevestiging van zijn eigen wereldbeeld. In de praktijk betekent dit dat men belastinggeld gebruikt om een boodschap te ondersteunen die slechts een fractie van de samenleving aanspreekt.Is het werkelijk de bedoeling dat de publieke omroep zo eendimensionaal opereert? Steeds meer mensen zien hier verspilling van belastinggeld in, zonder de kritische balans die zij verwachten.

Deze week zag ik bovendien hoe het programma een Amsterdamse aanval relativeerde, en Trump-stemmers wegzette als gefrustreerde, verzuurde mannen.

Dit zijn momenten die bij mij niet alleen het gevoel wekken dat het programma zijn scherpte mist, maar dat de intentie om werkelijk tot een evenwichtige satire te komen geheel is weggevallen.

Ooit was dit programma een hoogtepunt op de televisie, een uur waarin ik kon rekenen op intelligente satire, scherpzinnige humor en een kritische blik op de maatschappij. Helaas is van die charme weinig over. Vanavond heb ik met tegenzin de eerste paar minuten gekeken, maar haak ik nu definitief af. Het programma, dat ooit de elite van de satire vertegenwoordigde, lijkt veranderd in een toneel voor eenzijdige denkbeelden en een voorspelbare agenda. En de kijker? Die verliest weer een stukje van de intellectuele ruimte die satire ooit bood.

Lees ook: Bennie Jolink